9v: Vat.gr.1594 — νοεῖσθαι, ἀλλὰ καὶ τῶι
- Resource type:
- Annotation
- Manuscript:
- Vat.gr.1594
- Annotation text:
νοεῖσθαι, ἀλλὰ καὶ τῶι πᾶσιν ἁ
- Section:
- 9r-263v Ptolemaeus, Claudius: Syntaxis mathematica cum scoliis and 9r-28r Lib. I
Other annotations on this folio
γὰρ è abbreviato con un gamma maiuscolo piuttosto largo intersecato da un tratto obliquo, sormontato da un accento breve.
Si nota la presenza di lettere maiuscole come l’epsilon.
ράσχοι ὡς ἂν τῆς ἀποδείξεως
τὸ δὲ τῆς κατὰ τὰ εἴδη καὶ
τὰς μεταβατικὰς κινήσεις
ποιότητος ἐμφανιστικὸν εἶδος
σχήματός τε καὶ ποσότητος
καὶ πηλικότητος· ἔτι τε τό
που καὶ χρόνου καὶ των ὁμοίων ζη
τητικὸν ὑπάρχον ὡς μαθη
τικὸν ἂν ἀφορίσειε, τῆς τοι
αύτης οὐσίας μεταξὺ ὥσπερ
ἐκείνων των δύο πιπτούσης οὐ
μόνον τῶι καὶ δι’ αἰσθήσεως καὶ
χωρὶς αἰσθήσεως δύνασθαι
πλῶς τοῖς οὖσι συμβεβηκέ
ναι καὶ θνητοῖς καὶ ἀθανάτοις
τοῖς μὲν αἰεὶ μεταβάλλουσι
κατὰ τὸ εἶδος τὸ ἀχώριστον
συμμεταβαλλομένην· τοῖς
δὲ ἀιδίοις καὶ τῆς αἰθερώδους
φύσεως συντηροῦσαν ἀκίνη
τον τὸ τοῦ εἴδους ἀμετάβλητον·
ἐξ ὧν διανοηθέντες, ὅτι τὰ
μὲν ἄλλα δύο γένη τοῦ θε
ωρητικοῦ μᾶλλον ἄν τις εἰ
κασίαν ἢ κατάληψιν ἐπιστη
μονικὴν εἴποι· τὸ μὲν θεο
λογικὸν. διὰ τὸ παντελῶς ἀ
φανὲς αὐτοῦ καὶ ἀνεπίληπτον
τὸ δὲ φυσικὸν. διὰ τὸ τῆς ὕλης
ἄστατον καὶ ἄδηλον. ὡς διὰ τοῦτο
μηδέποτε ἂν ἐλπίσαι περὶ
αὐτων ὁμονοῆσαι τοὺς φιλοσοφοῦν
τας· μόνον δὲ τὸ μαθημα
τικόν, εἴ τις ἐξεταστικῶς αὐ
τῶι προσέρχοιτο βεβαίαν
καὶ ἀμετάπιστον τοῖς μεταχειρι
ζομένοις τὴν εἴδησιν πα
χαρίζεσθαι τὸ πλεῖστον εἰς τὴν
των θεωρημάτων πολλῶν καὶ κα
λῶν ὄντων διδασκαλίαν· ἐ
ξαιρέτως δὲ εἰς τὴν των ἰδίως
καλουμένων μαθηματικῶν·
καὶ γὰρ αὖ καὶ τὸ θεωρητικὸν ὁ ἀ
ριστοτέλης πάνυ ἐμμελῶς
εἰς τρία τὰ πρῶτα γένη δι
αιρεῖ. τό τε φυσικὸν καὶ τὸ μα
θηματικὸν καὶ τὸ θεολογικόν·
πάντων γὰρ των ὄντων τὴν ὕπαρ
ξιν ἐχόντων ἔκ τε ὕλης καὶ εἴδους
καὶ κινήσεως· χωρὶς μὲν ἑ
κάστου τούτων κατὰ τὸ ὑποκεί
μενον θεωρεῖσθαι μὴ δυναμέ
νου, νοεῖσθαι δὲ μόνον καὶ ἄνευ
των λοιπων· τὸ μὲν τῆς των ὅλων
πρώτης κινήσεως πρῶτον
αἴτιον, εἴ τις κατὰ τὸ ἁπλοῦν
ἐκλαμβάνοι. θεὸν ἀόρατον
καὶ ἀκίνητον ἂν ἡγήσαιτο·
καὶ τὸ τούτου ζητητικὸν εἶδος
θεολογικὸν, ἄνω που περὶ τὰ
μετεωράτατα τοῦ κόσμου
τῆς τοιαύτης ἐνεργείας νο
ηθείσης ἂν μόνον. καὶ καθά
παξ κεχωρισμένης των αἰσθη
τῶν οὐσιῶν· τὸ δὲ τῆς ὑλι
κῆς καὶ αἰεὶ κινουμένης ποι
ότητος διερευνητικὸν εἶδος
περί τε τὸ λευκὸν καὶ τὸ θερμὸν
καὶ τὸ γλυκὺ καὶ τὸ ἁπαλὸν. καὶ
τὰ τοιαῦτα καταγιγνόμε
νον φυσικὸν ἂν καλέσειε. τῆς
τοιαύτης οὐσίας ἐν τοῖς
φθαρτοῖς ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ καὶ
ὑποκάτω τῆς σεληνιακῆς
σφαίρας ἀναστρεφομένης·