Paleografia Latina dall'Antichità al Rinascimento [di A.M. Piazzoni]

68v: Vat.lat.11559 — La scrittura del manoscritto

Resource type:
Annotation
Manuscript:
Vat.lat.11559
Annotation text:

La scrittura del manoscritto è leggibilissima, di modulo piccolo, tondeggiante con lettere ben separate all’interno di parola.

Section:
1r-93v Lucanus, Marcus Annaeus: De bello civili and 65r-74r Liber VIII

Altre annotazioni in questo foglio

  • La a presenta sia la forma minuscola sia quella onciale, quest’ultima ottenuta mediante l’aggiunta di un tratto orizzontale che parte dalla cima della a di tipo corsivo.

  • La d è di tipo onciale con asta iniziata in alto ad uncino.

  • La g presenta l’occhiello inferiore aperto.

  • La r ha la cresta con filetto sottile ed è diritta anche dopo la o.

  • Le aste di f, s e t presentano al termine dei tratti obliqui.

  • Sono presento alcuni legamenti corsivi come co, to e te.

  • La fusione dei tratti contrapposti di lettere vicine non è costante.

  • Nel margine sinistro è un segno forse notabile o di paragrafo.

  • Così nel codice, con segno di rinvio al margine destro dove si legge al(ias) i(n)gente(m).

  • Nel codice sentor.

  • Presso le iniziali di sedem e Medor(um) sono due coppie di apici ad indicare che l’ordine dei termini va invertito.

  • Nel margine destro con segno di chiamata sopra la c- di catervas il copista ha scritto (ve)l faratras.

  • Così nel codice per saturantur.

  • Sulla p- di parva segno di rinvio al margine destro dove si legge al(ias) p(r)ima.

  • Così nel codice, invece di sat.

  • Nel margine destro con segno di chiamata sopra l’iniziale di cruente il copista ha scritto (ve)l crue(n)tu(m).

  • Così nel codice: s’intenda vitae.

  • Così nel codice: s’intenda p(ar)te.

  • Namq(ue) memor g(e)n(er)is Carthaginis impia p(ro)les

  • Imminet Hesp(er)ie, multusq(ue) in pectore vano e(st)

  • Anibal, obliquo maculat qui sanguine regnum

  • Et Numidas contingit avos; iam supplice Varo

  • Intumuit, viditq(ue) loco Romana secundo.

  • Quare agite Eoum, comites, p(ro)p(er)emus in orbe(m).

  • Dividit Heufrates ingerenti gurgite mundu(m)

  • Caspiamq(ue) immensos seducunt claustra recessus,

  • Et polus Assyrias alter noctesq(ue) diesq(ue)

  • Vertit, et abruptum est n(ost)ro mare discolor unda

  • Occeanusq(ue) suus. Regnandi sola voluptas.

  • Celsior in campis sonipes et fortior arcus

  • Nec puer aut senior letalis tendere nervos

  • Segnis, et a nulla mors est incerta sagicta.

  • Primi Peleas arcu fregere sarissas

  • Bact(r)aq(ue) Medor(um), myrisq(ue) sup(er)bam

  • Assirias Babilona domos. Nec pila timent(ur)

  • N(ost)ra nimis Parthis, audentq(ue) in bella venire

  • Exp(er)ti Scy(n)thicas Crasso p(er)eunte catervas.

  • Spicula nec solo spargunt fidentia ferro,

  • Stridula sed m(u)lto sartantur tela veneno;

  • Vulnera parva nocent, fatumq(ue) in sanguine su(m)mo.

  • O utinam non tanta michi fiducia sevis

  • Esset in Arsacidis! Fatis nimis emula n(ost)ris

  • Fata movent Medos, multumq(ue) in g(en)te deor(um) e(st).

  • Effundam pop(u)los alia tellure revulsos

  • Excitosq(ue) suis i(n)mittam sedib(us) ortus.

  • Q(uo)d si nos Eoa fides et barbara fallunt

  • Federa, vulgati supra co(m)mercia mundi

  • Naufragium fortuna ferat. Non regna p(re)cabor

  • Que feci; sed magna feram solatia mortis

  • Nil socerum fecisse pie. Sed cu(n)cta revolve(n)s

  • Vita fata mee, semp(er) venerabilis illa

  • Orbis p(er) te fui; quantus Maeotida supra,

  • Quantus apud Tanaym, toto conspectus in ortu?

  • Quas magis in terras n(ost)r(u)m felicib(us) actis 

  • Nomen abit? Aut unde redit maiore triu(m)pho?

  • Roma, fave ceptis; q(ui)d enim tibi letius umquam

  • Prestiterint sup(er)i, q(uam) si civilia Partho

  • Milite bella geras, tantam consumere gente(m)

  • Et n(ost)ris miscere malis, cum Cesaris arma

  • Concurrent Medis, aut me fortuna necesse e(st)

  • Orbe iacens alio, nichil h(ec) in membra cruente