Paleografia Latina dall'Antichità al Rinascimento [di A.M. Piazzoni]

35v: Vat.lat.3285 — Pomponio Leto innestò la

Resource type:
Annotation
Manuscript:
Vat.lat.3285
Annotation text:

Pomponio Leto innestò la sua scrittura su forme arcaiche desunte dai marginalia medievali. La minuscola umanistica di tipo corsivo si presenta con un tratteggio obliquo delle aste che tendo ad inclinarsi verso destra.

Section:
1r-135r Lucanus, Marcus Annaeus: De bello civili

Altre annotazioni in questo foglio

  • De corde intelligit Plinius li(br)o XI°: | cor ceteris animalibus in medio pectore | est, homini tantum infra levam papilla(m) | firmo menbrane involucro op(er)tum | munitumq(ue) costis; in eo p(re)cipue vitę | causa et origo, p(ri)ma domicilia int(r)a | se animo et sanguini prebet sinuo|so specu; solum hoc viscerum viciis no(n) | maceratur nec supplicia vite trahit, | lesum illico mortem affert: ceteris | corruptis vitalitas in corde durat. | Pulmo sub corde est: ut idem Plinius | meminit spirandi officium, detrahe(n)s | ac reddens animam, iccirco spongiosus | ac fistulis inanib(us) cavus; quanto minor | hic corporib(us) tanto velocitas maior. | Quia pulmo sp(iritu)m dat i(de)o semp(er) tumet

  • -h- aggiunta posteriormente nell’interlineo con inchiostro rosso.

  • Antiquo tempor(e)navigia erata | erant

  • Thori sunt summe partes navi.

  • Elisus venter est cum interanea s(un)t | fracta

  • Summergitur navis

  • Così nel codice per sicut.

  • Fatum Licidę

  • Sanguis non lente fluxit ut e vul|nere, sed repente ex omnib(us) venis

  • I(d est) saliunt

  • Thori in rosso e sunt summe partes navis in inchiostro bruno più chiaro.

  • ut~meminit nuovamente in inchiostro rosso.

  • La a minuscola è derivata dalla corsiva gotica.

  • La d è diritta.

  • La e è alta in tre tratti.

  • La f comincia ad avere gli occhielli in alto e in basso come nelle scritture moderne.

  • La g è caudata di tipo onciale.

  • La r vede il prevalere della forma la rotonda su quella diritta.

  • La s sviluppa il nesso corsivo con la lettera precedente, in caso di doppia tende a formare occhielli in alto e in basso.

  • La t è spesso alta con trattino orizzontale posto a destra dell’asta.

  • La u ha di regola la forma rotonda, salvo ad inizio periodo.

  • Sono presenti le legature tipiche di e, l e t.

  • La t maiuscola è eseguita in un solo tempo con tratto orizzontale completamente spostato a sinistra rispetto a quello verticale eseguito obliquamente.

  • Sed postquam ruptis pelagus compagibus hausit

  • Ad summos repleta toros descendit in undas

  • Vicinum involvens cum toto vertice pontum.

  • Equora discedunt mersa diducta carina,

  • Inque locum puppis cecidit mare. Multaq(ue) ponto

  • Prebuit illa dies varii miracula fati.

  • Ferrea dum puppi rapidos man(us) inserit uncos,

  • Affixit Lucidam. Mersus foret ille profundo,

  • Sed prohibent socii suspensaq(ue) crura retentant.

  • Scinditur avulsus, nec sicco vuln(er)e sanguis

  • Emicuit lentus: ruptis cadit undiq(ue) venis,

  • Discursusque a(n)i(m)e diversa in membra meantis

  • Interceptus aquis. Nullius vita perempti

  • Est tanta dimissa via. Pars ultima trunci

  • Tradidit in lethum vacuos vitalib(us) arctus;

  • At tumidus qua pulmo iacet, qua viscera fervent,

  • Heserunt ibi fata diu luctataq(ue) multum

  • Hac cum parte viri vix omnia membra tuleru(n)t.

  • Dum nimium pugnax unius turba carinę

  • Incumbit prono lateri vacuamque relinquit,

  • Qua caret hoste, ratem, congesto pondere puppis

  • Versa cava texit pelagus nautasque carina,

  • Bracchia nec licuit vasto iactare profundo,

  • Sed clauso periere mari. Tunc unica diri

  • Conspecta est leti facies, cum forte natante(m)

  • Diverse rostris iuvenem fixere carinę:

  • Discessit medium tam vastos pectus ad ictus,

  • Nec prohibere valent obtritis ossibus artus,

  • Quo minus era sonent; eliso ventre per ora.

  • Eiectat saniem permixtus viscere sanguis.